جراحی تومور مغزی با برداشتن تومور و حذف آن بدون ایجاد آسیب برای بافت های اطراف در واقع تکنیکی نجات بخش برای زندگی بیماران است. با رشد سریع تکنولوژی پزشکی، جراحی تومور مغزی به یکی از مهمترین روش‌های درمانی برای این نوع بیماری‌ها تبدیل شده است. تشخیص و درمان زودهنگام این تومورها از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا می‌تواند عوارض جانبی و خطر مرگ را برای فرد از بین ببرد. در ادامه این مقاله به بررسی کامل انواع روش های این جراحی و کاندید مناسب آن خواهیم پرداخت.
جراحی تومور مغزی چیست؟
جراحی تومور مغزی برای افرادی که با این مشکل خطرناک مواجه هستند، اولین و کارآمدترین روش است. تومورهای مغزی اغلب خطرناک هستند و به سلامت و عملکرد مغز و سایر اعضای بدن تأثیر می‌گذارند. هدف اصلی جراحی تومور مغزی، برداشتن تومور به طور کامل یا تا حد ممکن، کاهش فشار بر روی بافت های مغزی اطراف و بازیابی عملکرد مغزی است. روش جراحی به مکان، اندازه، نوع تومور و همچنین وضعیت عمومی بیمار بستگی دارد. برای شناسایی و اطمینان از نحوه جراحی باید به بهترین جراح مغز و اعصاب مراجعه داشته باشید.
انواع روش های جراحی تومور مغزی
روش های جراحی برای درمان تومورهای مغزی بسیار گسترده است که برای هر شخص بسته به وضعیت وی و نوع تومور تصمیم گیری خواهد شد. شما هیچ گاه نباید شرایط بیماری و تومور مغزی خود را با یک بیمار دیگر مقایسه کنید.
جراحی تخلیه تومور:
این نوع جراحی برداشتن تومور مغزی که با نام کرانیوتومی نیز شناخته می‌شود، یک برش در قسمت پوست سر انجام می‌شود تا دسترسی راحتی برای جراح به جهت برداشتن تومور ایجاد شود.
جراحی تومور مغزی با استفاده از لیزر:
در این روش، از لیزر برای تخریب بافت تومور استفاده می‌شود. این روش بسیار کم تهاجم بوده و گاها توسط بهترین جراحان برای از بین بردن تومور مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا از این روش برای از بین بردن تومور هایی که به بافت مغز نزدیک هستند و در نقطه حساسی قرار دارند نیز استفاده می‌کنند.
جراحی تومور مغزی با نوروآندوسکوپی:
این جراحی از طریق بینی انجام می‌شود و تومور از این قسمت خارج می‌گردد. البته این روش کمتر از سایر تکنیک ها مورد استفاده قرار می‌گیرد زیرا ریسک و حساسیت جراحی را افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: جراحی تومور مغزی خوش خیم
جراحی تومور مغزی برای چه افرادی انجام می شود؟
تصمیم در مورد جراحی تومور مغزی بر اساس چندین عامل، از جمله نوع و بزرگی تومور، موقعیت آن در مغز، وضعیت عمومی بیمار و عوارض مرتبط با جراحی، اتخاذ می‌شود. این جراحی برای برخی افراد الزامی بوده و ممکن است که جان آن ها در خطر باشد اما گاهی جراح تاکید ضروری بر انجام این عمل و برداشتن تومور نخواهد داشت، بنابراین باید حتما برای تصمیم گیری سریع و اصولی بررسی توسط جراح خوب انجام شود.
- افرادی که تومور مغزی بدخیم و سرطانی دارند.
- افرادی که تومور مغزی برای آن ها با علائم و نشانه های مرتبط و خطر جدی همراه است.
- بیمارانی که تومور بر روی ساختارهای حیاتی مغزی آن ها فشار وارد کرده است.
- اشخاصی که ساختارهای مغزی آن ها مثل نخاع، عروق خونی و مناطق عصبی به دلیل وجود تومور دچار آسیب شده باشند.
- بیمارانی که با رشد سایز تومور مواجه هستند و جراح صلاح دیده است که هرچه سریعتر به درمان بپردازند.
به طور کلی برای اینکه جراح تشخیص دهد که آیا این جراحی برای شما لازم است یا خیر، ارزیابی زیاد و دقیقی اعم از سی تی اسکن و ام ار ای انجام می‌شود.
جراحی تومور مغزی چگونه انجام می شود؟
تیم پزشکی به دقت نقشه مغز را بررسی کرده و برنامهٔ عمل را تدوین خواهد کرد. بیمار به همراه تیم تخصصی بیهوشی برای جراحی آماده می‌شود. بعد از بیهوشی عمومی، جراحی بر روی تومور بیمار آغاز خواهد شد. در جراحی باز، جراح یک برش در جمجمه ایجاد می‌کند تا به مغز دسترسی پیدا کند و تومور را بردارد یا حداقل بخشی از آن را خارج کند. هدف جراحی تومور مغزی در طول انجام این فرآیند حساس، حذف تومور بدون تخریب بافت های مغزی سالم است. نحوه انجام دقیق به نوع تکنیک انتخابی توسط جراح بستگی دارد زیرا اگر لیزر را برای بهبود این مشکل انتخاب کند، عمل کمی کم تهاجمی تر پیش می‌رود. پس از برداشتن تومور، جراح زخم را بسته و شرایط هوشیاری و قلبی بیمار را بررسی کرده و بیمار در ریکاوری قرار می‌گیرد. بیمار بعد از جراحی به بخش مراقبت ویژه منتقل می‌شود تا تحت نظر تیم پزشکی متخصص قرار گیرد.
سوالات متداول
جراحی تومور مغزی به دلیل حساسیت های زیاد خصوصا بسته به محل قرارگیری تومور نیز دارای خطرات زیادی است. مغز یک ارگان حساس است و عمل جراحی آن مستلزم دقت و تخصص بالاست. به هر حال انجام این عمل دارای ریسک های تقریبا مشخصی است و جراح در این مورد قبل از عمل با بیمار صحبت خواهد کرد.
زمان بازگشت به فعالیت های روزمره بعد از جراحی تومور مغزی متفاوت است و بستگی به عواملی مانند نوع و بزرگی تومور، روش جراحی، عملکرد عصبی، وضعیت عمومی بیمار و پاسخ فردی به جراحی دارد. ممکن است چند هفته یا حتی چند ماه نیاز به استراحت وجود داشته باشد تا فرد بتواند به فعالیت های روزمره خود به طور کامل بازگردد.
در برخی موارد، پس از جراحی تومور مغزی، ممکن است نیاز به درمان تکمیلی داشته باشید که شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی یا ترکیبی از هر دو هستند. تصمیم در مورد درمان تکمیلی بستگی به نوع و بزرگی تومور و سایر عوامل دارد و توسط تیم پزشکی تخصصی شما بررسی خواهد شد.
نتیجه گیری
جراحی تومور مغزی یکی از مهم ترین روش های درمانی برای حذف و کنترل تومورهای مغزی است. این روش ممکن است بهبود قابل ملاحظه‌ای در علائم و کیفیت زندگی بیماران با تومور مغزی ایجاد کند اما با خطرات و عوارضی نیز همراه است و نیازمند مراقبت و پیگیری دقیق پس از عمل می‌باشد. توجه و مشاوره با جراح ماهر و باتجربه در انتخاب بهترین روش جراحی برای هر بیمار بسیار حائز اهمیت است تا نتایج مورد نظر بهبود برای فرد حاصل گردد.