تومور مغزی خوش‌خیم یک توده غیر طبیعی اما غیر سرطانی است. این تومور در مغز رشد می‌کند اما به بافت مغز و بافت‌های اطراف آن هیچ آسیبی نمی‌رساند. همچنین این تومور برخلاف تومورهای بدخیم، به نخاع گسترش نمی‌یابد. تومور خوش‌خیم معمولاً در یک مکان باقی می‌ماند و مشکل و آسیب جدی در پی ندارد. معمولا افراد با بروز یک سری نشانه‌ها و علائم، به وجود تومور در مغز خود شک می‌کنند که در این صورت باید برای معاینه دقیق و بررسی این موضوع به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنند. در این مقاله بیشتر راجع به تور مغزی خوش خیم و علائم آن صحبت خواهیم کرد.
تومور مغزی خوش خیم چیست؟
تومور مغزی خوش خیم یک تومور غیر سرطانی است که در مغز باقی می‌ماند. این تومور به بافت‌های اطراف مغز گسترش پیدا نکرده و اغلب در یک مکان ثابت است. معمولاً با انجام جراحی، تمام این تومور را از مغز برمی‌دارند و دیگر اثری از رشد آن باقی نمی‌ماند. با توجه به غیر سرطانی بودن این تومور، معمولاً درمان آن کاملاً موفقیت آمیز است. در صورتی که پزشک شما به هر علتی نتواند این تومور را از مغز بردارد، خطر رشد دوباره آن وجود دارد.
تومور مغزی خوش‌خیم با توجه به محل قرارگیری و سایز و اندازه‌ای که دارد، با علائم و نشانه‌های مختلفی بروز پیدا می‌کند. برخی از مهمترین علائم تومور مغزی عبارتند از:
• تغییرات ذهنی یا رفتاری از جمله تغییر در شخصیت افراد
• حالت استفراغ، تهوع و خواب آلودگی به طور مداوم
• حملات صرعی، تشنج و سردردهای مداوم و جدید
• مشکلات بینایی یا مشکلات گفتاری
• ضعف یا فلج
انواع تومور مغزی خوش خیم
انواع مختلفی از تومورهای خوش خیم وجود دارند که عبارتند از:
• کوردوما
این تومور در بیماران ۵۰ تا ۶۰ ساله دیده می‌شود. محل رویش آن در پایه جمجمه یا قسمت پایینی ستون فقرات است. کوردوما به استخوان مجاور و بافت‌های اطراف فشار وارد می‌کند و موجب درد یا مشکل در حرکت می‌شود.
• کرانیوفارنژیوم
این تومور در اعماق مهم مغز و گاها در غده هیپوفیز رشد پیدا می‌کند به همین علت حذف آن چالش برانگیز است. تومور کرانیوفارنژیوم باعث اختلال در ترشح هورمون‌ها می‌شود.
• گانگلیوسیتوم
این تومور در ناحیه‌ای به نام سوراخ ژوگولار و در استخوان تمپورال جمجمه رشد می‌کند. رشد این تومور بدون هیچ محدودیت سنی در کودکان و بزرگسالان صورت می‌گیرد. اما بیشتر در بزرگسالان ۶۰ و ۷۰ سال شایع است.
• مننژیوم
تومور مننژیوم از شایع‌ترین نوع تومورهای مغزی است که درون جمجمه رشد می‌کند. این تومور از ساختار غشایی مغز و نخاع نشأت می‌گیرد.
• پینئوسیتوما
تومور پینئوسیتوما توموری است که در غده صنوبری رشد می‌کند. این غده وظیفه ترشح هورمون تنظیم کننده خواب را بر عهده دارد. رشد این تومور بسیار آهسته است و در معدود مواردی به قسمت‌های مختلف بدن گسترش می‌یابد.
• آدنوم هیپوفیز
هیپوفیز وظیفه تنظیم هورمون‌های بدن را بر عهده دارد و در پشت چشم‌ها و در پایه مغز قرار گرفته است. از رشد غیر عادی سلول‌های غده هیپوفیز، تومور آدنوم هیپوفیز به وجود می‌آید و افراد در هر سنی ممکن است این تومور را تجربه کنند.
• شوانوما
از دیگر انواع تومور مغزی می‌توان به شوانوما اشاره کرد که بیشتر در بزرگسالان اتفاق می‌افتد و بدون هیچ محدودیتی در هر سنی و در هر نقطه از بدن امکان رشد آن وجود دارد.
تشخیص تومور مغزی خوش خیم
زمانی که با علائم تومور مغزی مواجه شدید، به پزشک عمومی یا پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه می‌کنید. پزشک شما با بررسی علائمی که دارید می‌تواند این موضوع را تشخیص دهد. همچنین برای اطمینان از این موضوع، عکسبرداری و انجام یک سری آزمایش‌ها را برای تشخیص دقیق و اطمینان از وجود تومور تجویز می‌کند.
درمان تومور مغزی خوش خیم
درمان تومور مغزی خوش خیم به محل تومور، نوع تومور و سایز و اندازه آن بستگی دارد. معمولاً برای درمان این تومور و برداشتن آن از جراحی استفاده می‌کنند. در صورتی که تومور به طور کامل برداشته شود، بازگشتی ندارد و درمان به طور کامل انجام می‌شود. اما در برخی موارد، امکان برداشت کامل وجود ندارد. بنابراین پزشک تنها بخشی از تومور را حذف می‌کند. در چنین مواقعی ممکن است تومور دوباره رشد پیدا کند و در برخی موارد به تومور سرطانی تبدیل شود. معمولاً پزشک در صورت عدم امکان برداشت تومور به طور کامل، برای جلوگیری از رشد سلول‌های غیر طبیعی از یک سری داروها استفاده می‌کند یا درمان‌هایی مانند شیمی درمانی یا رادیوتراپی را برای بیمار تجویز می‌کند.
دوران نقاهت تومور مغزی خوش خیم
در مورد دوران نقاهت تومور مغزی خوش‌خیم باید بگوییم که بعد از درمان ممکن است بیمار با مشکل در گفتار، مشکلاتی مانند تشنج و حتی مشکل در راه رفتن مواجه شود. بنابراین برای بهبود هر یک از این موارد به درمان‌های جانبی از جمله توانبخشی یا گفتار درمانی نیاز پیدا می‌کند. بسیاری از افراد بعد از انجام درمان و جراحی تومور مغزی خوش خیم در نهایت می‌توانند به فعالیت‌های روتین خود برگردند. اما شروع فعالیت‌های روزمره به روال سابق، کمی زمانبر خواهد بود.
سوالات متداول
بله بعضی افراد هیچ عارضه یا علائمی ندارند و بعد از انجام آزمایش یا عکسبرداری به طور اتفاقی پزشک متوجه وجود تومور در مغز آن‌ها می‌شود.
در صورتی که این تومور به رگ‌های خونی یا اعصاب نزدیک شود، می‌تواند به بافت سالم مغز آسیب برساند و خطرساز شود.
در برخی افراد ممکن است پزشک متخصص از مصرف دارو برای کنترل رشد یا متوقف کردن رشد توده استفاده کند و نیاز به جراحی نباشد.
نتیجه گیری
در این مقاله راجع به تومور مغزی خوش‌خیم و انواع مختلف آن صحبت کردیم. تومور مغزی خوش خیم اغلب مشکلات جدی در پی ندارند و بعد از تشخیص توسط پزشک و انجام روند درمان، به طور کامل بهبود پیدا می‌کند. پزشک متخصص با توجه به محل رشد تومور، سایز و اندازه، سن بیمار و بررسی مواردی از این قبیل، درمان مناسب برای حذف تومور را تجویز می‌کند که معمولاً شامل شیمی درمانی، پرتو درمانی و جراحی می‌شود. اما در معدود مواردی هم ممکن است بدون نیاز به این موارد و تنها با مصرف دارو، بتوان رشد تومور را کنترل و تا حد زیادی متوقف کرد. همه این موارد به نوع تومور و تصمیم پزشک بستگی دارد.