آنوریسم مغزی به برآمدگی یا بالون شدن در یک رگ خونی در مغز اطلاق میشود و عارضه ای است که با عنوان آنوریسم داخل جمجمه ای نیز شناخته می شود. در اصطلاح سادهتر آنوریسم اغلب شبیه توت آویزان به ساقه مغز است. متخصصان مغز و اعصاب معتقد هستند آنوریسم مغزی پس از شکل گیری و ایجاد شدن در مغز، به مرور رشد میکند؛ بدین صورت که جریان خون در رگ خونی به ناحیه ضعیف دیواره عروق فشار می آورد. این فشار می تواند اندازه آنوریسم مغزی را افزایش دهد. اگر آنوریسم مغزی پاره شود، باعث خونریزی در مغز میشود که این اتفاق تحت عنوان سکته هموراژیک شناخته میشود. شناخت علائم این بیماری در کودکان باعث آگاهی بیشتر والدین و پیشگیری و درمان به موقع میشود. در ادامه به بررسی علائم و تشخیص تومور مغزی در کودکان خواهیم پرداخت.
آنوریسم مغزی در کودکان
عارضه آنوریسم مغزی علاوه بر بزرگسالان، در کودکان نیز ایجاد میشود و فرایند سلامت و رشد مغزی آنها را دچار اختلال میکند. آنوریسم مغزی در کودکان به رشد سلولهایی اطلاق میشود که از داخل یا نزدیک مغز کودک شروع به شکل گیری میکنند. این غدد و سلولهای ایجاد شده که تومور نامیده میشوند، میتوانند رشد کنند و به قسمتهای مجاور مغز فشار بیاورند.
بیشتر بخوانید: تومور مغزی
علائم آنوریسم مغزی در کودکان
از آنجایی که کودکان درک درستی از بیماری ندارند، برای بیان و ابراز درد و حالات خود ناتوان هستند. عارضه آنوریسم مغزی در کودکان علائمی دارد که پزشک متخصص از طریق این علائم میتوانند وجود تومور مغزی را تشخیص دهند. این علائم عبارتند از:
- ایجاد سردرد، که اغلب در هنگام صبح شدت آن بیشتری دارد.
- استفراغ، این حالت نیز در هنگام صبح معمولاً بیشتر است.
- تشنج
- احساس عصبانیت شدید یا بیحوصلگی و از دست دادن علاقه به چیزهای روزمره
- مشکلات چشمی، مانند حرکات غیر طبیعی چشم، تاری دید و دو بینی.
- اختلال در صحبت کردن و تمرکز روی جملات.
- از دست دادن حافظه.
- احساس خستگی بسیار سریعتر از حد معمول.
سردرد شایع ترین علامت آنوریسم مغزی است که در حدود نیمی از افراد مبتلا به تومور مغزی اتفاق میافتد. اگر تومور مغزی در حال رشد به سلولهای سالم اطراف خود فشار بیاورد، فرد دچار احساس سردرد میشود.
علل آنوریسم مغزی در کودکان
در بسیاری از موارد، علل آنوریسم مغزی در کودکان مشخص نیست. تومورهای مغزی کودکان زمانی شکل میگیرند که سلولهای مغز تغییراتی در DNA خود ایجاد کنند. DNA سلولهای حاوی دستورالعملهایی است که نحوه رشد را تعیین میکند. در حالت عادی و در افراد سالم، DNA دستورالعملهایی را برای رشد و تکثیر سلولها صادر میکنند. زمانی که هر یک از سلولها آسیب ببینند، از بین رفته و سلول هایجدید جای آنها را میگیرند. گاهی اوقات این فرآیند منظم به درستی شکل نمیگیرد و سلولهای غیرطبیعی یا آسیبدیده رشد کرده و تکثیر مییابند. این سلولها ممکن است تومورهایی را تشکیل دهند که تودههای بافتی هستند. این تومورها میتوانند سرطانی یا غیرسرطانی (خوش خیم) باشند.
همچنین در خصوص علل و عوامل ایجاد آنوریسم مغزی در کودکان و سایر بزرگسالان لازم است بدانیم که، افرادی که در معرض یک نوع پرتوهای قوی نظیر پرتوهای یونیزه قرار گرفتهاند، خطر ابتلا به تومور مغزی بیشتری دارند. این تابش آنقدر قوی است که باعث تغییرات DNA در سلولهای بدن شده و میتواند منجر به تومور و سرطان شود.
تشخیص آنوریسم مغزی در کودکان
از نظر پزشکان متخصص سرطان شناسی و متخصصان مغز و اعصاب، تستهای تصویربرداری بهترین راه تشخیص آنوریسم مغزی در کودکان است. رایجترین آزمایش تصویربرداری برای تومورهای مغزی، تصویربرداری تشدید مغناطیسی است که با نام MRI شناخته شده است. انواع خاصی از MRI شامل MRI عملکردی و طیفسنجی تشدید مغناطیسی است که گاهی اوقات یک نوع خاص از آن برای گرفتن تصاویر دقیقتر مورد نیاز است.
همچنین مشاهده علائمی همچون سردرد و تاری دید، ضعف اعصاب و سایر مواردی که قبلا به آن اشاره نمودیم، میتواند تشخیص تومور مغزی در کودکان را آسانتر کند. در حالت کلی یک معاینه دقیق برای تشخیص بهتر تومور مغزی در کودکان ممکن است شامل تستهای مختلفی برای ارزیابی عملکردهای عصبی مانند تعادل، شنوایی، بینایی و رفلکسها باشد.
درمان آنوریسم مغزی در کودکان
آنوریسم مغزی در کودکان اگر از نوع سرطانی بدخیم باشد، طبق نظر پزشک معالج نیاز به جراحی دارد؛ اما تومورهای خوش خیم از طریق مراقبت، مصرف دارو و پرتودرمانی قابل درمان هستند.
پرتودرمانی شامل استفاده از دوزهای کنترل شده پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس، برای از بین بردن سلولهای تومور در ناحیه سر کودک است. روش دیگر درمان آنوریسم مغزی، شیمی درمانی است. البته این روش برای درمان تومورهای غیرسرطانی مغز کاربرد کمتری دارد. این روش درمانی شامل استفاده از داروی قدرتمندی است که سلولهای تومور را از بین میبرد و میتواند به صورت قرص، تزریقی یا قطرهای تجویز شود.
سوالات متداول آنوریسم مغزی در کودکان
از کتابهای مصور و اسباببازیها و با زبان ساده برای توضیح آنچه در حال وقوع است استفاده کنید. برایشان توضیح دهید که این بیماری قابل درمان بوده و مسری نیست.
آنوریسم مغزی میتواند در هر سنی شروع شود، اما با افزایش سن خطر ابتلا به اکثر سرطانها از جمله تومورهای مغزی افزایش مییابد. وجود تومور مغزی در کودکان از همان ماههای اول تولد ممکن است قابل تشخیص باشد.
تومورهای مغزی معمولاً به آهستگی رشد میکنند. این به این معنی است که معمولاً تا زمانی که توده به اندازه کافی بزرگ نشود، شروع به ایجاد علائم نمیکند. ممکن است چندین سال طول بکشد تا زمانی که علائم را نشان دهد.
نتیجه گیری
نوعی از عارضه آنوریسم مغزی ممکن است در کودکان و نوزادان وجود داشته باشد که کودکان در همان ماههای آغازین تولد خود به آن مبتلا شود. تومور مغزی در کودکان سلولهای سرطانی هستند که کودک را دچار اختلال در فرایند صحیح رشد سلولهای مغزی میکنند. این بیماری غالبا با علائمی مانند تهوع، افسردگی، سردردهای شدید، تاربینی و دوبینی همراه است. جراحی رایجترین درمان برای تومورهای مغزی است و در بسیاری از موارد تنها درمان مورد نیاز است. روشهای جراحی متعددی برای برداشتن تومورهای مغزی بسته به اندازه و محل آنها وجود دارد. البته قوی نگه داشتن روابط عاطفی و دوستانه به کودک کمک میکند تا با بیماری خود مبارزه کند.