چگونه عوارض جراحی تعویض مفصل زانو را به حداقل برسانیم؟

عوارض جراحی تعویض مفصل زانو بر اساس ویژگی‌های فردی و مهارت‌های جراح متفاوت است. مثلا اگر راجع به پزشکی که قصد دارید برای جراحی به او مراجعه کنید؛ تحقیقات لازم را انجام دهید. به خوبی می‌توان این را پیش‌بینی کرد که میزان عوارض جانبی بعد از جراحی تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند.

آیا جراحی تعویض مفصل زانو خطرناک است؟

عمل جراحی تعویض مفصل زانو مثل عمل‌های دیگر خطراتی دارد که باعث می‌شود بسیاری از افراد دلهره بگیرند که آیا ارزش این را دارد که ریسک این جراحی را بپذیرند یا خیر! مثلا یکی از مهمترین عوارض جراحی تعویض مفصل زانو احتمال لخته شدن خون در وریدهای عمیق پا است که این موضوع به خاطر تغییر جریان خون اتفاق می‌افتد.

همچنین احتمال عفونت زخم‌های جراحی هم وجود دارد اما نباید در این زمینه نگران باشید چون با رعایت یکسری از نکات بهداشتی و تعویض منظم پانسمان احتمال بروز عفونت در زخم‌ها را تا حد زیادی می‌توانید کاهش بدهید. در موارد بسیار نادر آمبولی ریه که باعث تنگی نفس و درد قفسه سینه می‌شود رخ می‌دهد که این اتفاق هم به خاطر لخته شدن خون به وجود می‌آید. اما در غیر این صورت اگر در رابطه با انتخاب پزشک و نوع جراحی دقت کنید،عوارض جانبی بعد از جراحی به حداقل می‌رسد.

عوارض کوتاه مدت جراحی تعویض مفصل زانو

هر ساله بیماران زیادی به دلیل مواجهه با عوارض کوتاه مدت جراحی تعویض مفصل زانو به پزشک مراجعه می‌کنند چون می‌ترسند این عوارض سلامتیشان را به خطر بیندازد یا بیشتر از چند روز یا چند ماه ماندگار باشد. اما باید به این موضوع توجه داشت که مواجهه با عوارض جراحی تعویض مفصل زانو کاملا طبیعی است؛ چون به هر حال یکسری از تغییرات در این قسمت اعمال شده که باعث می‌شود با یک سری عوارض جانبی مواجه شوید.

بیشتر بخوانید: فیزیوتراپی بعد از تعویض زانو

عفونت بعد از تعویض مفصل زانو

یکی از مهمترین عوارض جراحی تعویض مفصل زانو عفونت است. همانطور که گفتیم همه جراحی‌ها ریسک عفونت را دارند؛ به خاطر همین نباید درباره این موضوع نگران باشید یا فکر کنید که فقط با انجام جراحی تعویض مفصل زانو دچار عفونت می‌شوید. مثلا طبق تجاربی که بیماران مختلف داشته‌اند اکثرا به این موضوع اذعان کردند که به خاطر رعایت نکردن اصول بهداشتی زخم‌هایشان دچار عفونت و التهاب شده است.

در واقع عفونت زخم‌های جراحی به عنوان یک عارضه نادر از هر ۵۰ نفر یک نفر را درگیر می‌کند و از هر صد بیمار یک نفر به عفونت‌های عمیق مبتلا می‌شود. در مواردی که عفونت زانو به خاطر تعویض مفصل شدید شده است؛ باید هرچه سریع‌تر مفصل را خارج کرد تا استخوان‌ها به هم جوش بخورند تا عفونت وارد خون نشود.

 لخته شدن خون و آمبولی بعد از جراحی  زانو

مثل همه عمل‌های جراحی، در عمل تعویض مفصل زانو هم احتمال لخته شدن خون و آمبولی وجود دارد. در این شرایط شاید احساس تنگی نفس یا درد قفسه سینه داشته باشید؛ اما به هر حال این یک مشکل موقت است که با مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین و رساندن اکسیژن به بدن برطرف می‌شود .

درد و التهاب پس از جراحی

التهاب و قرمزی ناحیه جراحی که این هم موقتی است و با انجام یک سری از اقدامات مثل کمپرس سرد و گرم برطرف می‌شود. به عنوان مثال، در مطالعات منتشر شده توسط  (AAOS) گزارش شده است که اکثر بیماران طی ۳ تا ۶ هفته بعد از عمل شاهد کاهش قابل توجهی در درد و تورم هستند.

محدودیت‌های حرکتی بعد از تعویض مفصل زانو

یکی از مهمترین عوارض جراحی تعویض مفصل زانو محدودیت‌های حرکتی است که بعد از تعویض به وجود می‌آید. بسیاری از بیماران گزارش می‌کنند که بعد از اینکه مفصل زانوی خود را عوض کردند؛ در انجام یک سری از فعالیت‌های خود مثل راه رفتن، دویدن یا پریدن به صورت موقتی با مشکل مواجه هستند. این امر کاملا طبیعی است چون که به هر حال شما تحت جراحی قرار گرفته‌اید و باید یکسری از محدودیت‌های اوایل عمل را بپذیرید.

آسیب به اعصاب و بافت‌های اطراف زانو در جراحی

یکی از عوارض موقت جراحی تعویض مفصل زانو آسیب به اعصاب و بافت‌های اطراف زانو در جراحی است. توجه داشته باشید که این یک عارضه کاملا نادر است که به احتمال خیلی پایین برای افرادی که جراحی تعویض مفصل زانو انجام داده‌اند اتفاق می‌افتد. مثلا کسانی که دچار آسیب‌های عصبی و جزئی شده‌اند، به مرور زمان مشکلشان برطرف می‌شود. اما آسیب‌های عمیق که شریان‌ها را درگیر می‌کنند، شاید از بین رفتن علائم و درد آنها به مدت زمان بیشتری احتیاج داشته باشد.

 شل شدن یا ساییدگی مفصل مصنوعی در طول زمان

یکی دیگر از مواردی که تعدادی از بیماران گزارش می‌کنند، احساس عدم ثبات یا شل شدن موقت ایمپلنت تعویض مفصل زانو است. این حالت شاید به خاطر تنظیم اولیه پروتز و تطبیق بدن با ساختار جدید مفصل زانو باشد. در این مرحله، با انجام تمرینات تقویتی و فیزیوتراپی، عضلات اطراف زانو قوی‌تر می‌شوند و به تثبیت مفصل کمک می‌کنند.

 واکنش‌های آلژیک یا پس زدن مفصل مصنوعی

یکی از عوارض جراحی تعویض مفصل زانو واکنش‌های آلژیک یا پس زدن مفصل مصنوعی است. در چنین مواقعی بیماری که تحت جراحی قرار گرفته به خاطر ویژگی‌های  بدن خود به قطعات فلزی که وارد زانو می‌شوند واکنش نشان می‌دهد یا به عبارتی مفصل مصنوعی را پس می‌زند.

بیشتر بخوانید: هزینه جراحی تعویض مفصل زانو

عوارض طولانی مدت تعویض مفصل زانو

عوارض جراحی تعویض مفصل زانو در بسیاری از افراد موقتاً باقی می‌مانند. اما گاهی طول می‌کشد تا  بیمار به وضعیت قبلی خود برگردد. مثلا طبق گفته‌های بیماران مختلف هنگامی که با عوارض جانبی مثل عفونت‌های شدید مواجه شدند تا زمانی که از این عوارض رهایی پیدا کردند؛مدت زمان زیادی طول کشید. در ادامه برخی از مهم‌ترین عوارض طولانی مدت جراحی تعویض مفصل زانو را بررسی می‌کنیم:

• شکستگی استخوان

یکی از عوارض طولانی مدت جراحی تعویض مفصل زانو شکستگی استخوان اطراف مفصل است که احتمال دارد به خاطر یک زمین خوردن جزئی اتفاق بیفتد. متاسفانه در چنین مواقعی چند ماه تا چند سال طول می‌کشد تا استخوان ترمیم شود. این موضوع به خصوص افرادی که دچار پوکی استخوان هستند بسیار جدی است.

• عفونت‌های عمیق زخم

همانطور که عفونت به عنوان یک عارضه موقت قابل درمان است؛ گاهی اوقات نادیده گرفتن یا شدید شدن آن باعث ایجاد مشکلات جدی برای سلامتی بیمار می‌شود.

• درد طولانی مدت

متاسفانه بسیاری از افراد که تحت جراحی تعویض مفصل زانو قرار گرفته‌اند، برای مدت زمان طولانی با درد در این ناحیه دست و پنجه نرم می‌کنند. این موضوع در اکثر مواقع به خاطر سندروم درد ناحیه پیچیده به وجود می‌آید. به خاطر همین همیشه علت آن یک عارضه یا اختلال جزئی در طول جراحی نیست.

بیشتر بخوانید: بیهوشی در جراحی تعویض مفصل زانو

چگونه می‌توان از عوارض جراحی زانو پیشگیری کرد؟

راهکارهای مختلفی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند از عوارض جراحی زانو در امان بمانید؛ برخی از مهمترین آنها عبارتند از:

• انتخاب پزشک ماهر و با تجربه

با انتخاب یک پزشک ماهر و با تجربه تا حد زیادی خود را از ابتلا به عوارض جراحی تعویض مفصل زانو در امان نگه می‌دارید.

•  استفاده از آنتی‌بیوتیک

بعد از جراحی تعویض مفصل زانو برای جلوگیری از ورود هرگونه عفونت به بدنتان سعی کنید داروهای تجویز شده توسط پزشک معمولا آنتی‌بیوتیک هستند را به موقع مصرف کنید.

• مواظب باشید که زمین نخورید

بعد از جراحی مراقب باشید که زمین نخورید، چون با یک ضربه جزئی احتمال ماندگار شدن آسیب زیاد می‌شود.

• مواظب افزایش وزن خود باشید

اگر بعد از جراحی تعویض مفصل زانو به تغذیه خود توجه نکنید و با افزایش وزن مواجه شوید؛ احتمال مواجهه با عوارض جراحی تعویض مفصل زانو افزایش پیدا می‌کند و حتی به گفته بسیاری از بیماران درد آن تا آخر عمر با شما باقی می‌ماند.

سوالات متداول

آیا ترک سیگار و الکل قبل از جراحی تعویض مفصل زانو به جلوگیری از عوارض جانبی کمک می‌کند؟

بله ترک سیگار و الکل به جلوگیری از عوارض جانبی و تسریع مدت زمان التیام زخم‌ها کمک می‌کند.

آیا بعد از جراحی  تعویض مفصل زانو باید است از عصا استفاده کنم؟

برای جلوگیری از زمین خوردن یا ایجاد آسیب به زانو، بهتر است از ابزارهای کمکی مثل عصا استفاده کنید.

آیا بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید فیزیوتراپی کنم؟

بله فیزیوتراپی جز برنامه‌های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو است که به افزایش کارایی زانوی شما کمک می‌کند.

نتیجه‌گیری

عوارض جراحی تعویض مفصل زانو از درد و التهاب جزئی گرفته تا شکستگی و آلرژی باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود که بسیاری از افراد را از انجام این عمل منصرف می‌کند. اما باید به این موضوع توجه داشت که عمل جراحی تعویض مفصل زانو مثل همه عمل‌های جراحی دیگر خطراتی دارد که با انتخاب یک پزشک ماهر و با تجربه این خطرات به حداقل می‌رسند.