تومور نخاعی چه خطراتی ایجاد می کند؟

تومور نخاعی به دلیل نزدیکی به ساختارهای حساس نخاع، به شدت بر کیفیت زندگی بیمار تأثیر می‌گذارد و تشخیص زودهنگام آن حیاتی است. با وجود این چالش‌ها، پیشرفت‌های پزشکی در حوزه جراحی و درمان‌های نوین مانند پرتودرمانی و شیمی‌درمانی امکان مدیریت و بهبود شرایط بیماران مبتلا به تومور نخاعی را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان درگیر این بیماری است، تا انتهای مقاله را مطالعه کنید.

تومور نخاعی چیست؟

تومور نخاعی نوعی رشد غیرطبیعی سلول‌ ها در داخل یا اطراف نخاع است که خوش‌خیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) می‌باشد. این تومورها در خود نخاع، غشاهای محافظ اطراف آن، یا در استخوان ‌های ستون فقرات تشکیل می‎شوند. بسته به محل و اندازه تومور، باعث فشردگی اعصاب نخاعی شده و علائمی مانند درد، ضعف عضلانی، اختلالات حسی و حتی مشکلات حرکتی و فلجی ایجاد می کند. مراجعه زودهنگام به پزشک در تسریع روند درمان بسیار با اهمیت است. این بیماری با روش های مانند دارودرمانی، شیمی درمانی، پرتو درمانی و … قابل درمان است.

علائم تومور نخاعی

علائم تومور نخاعی بسته به محل و اندازه تومور متفاوت است. برخی از شایع ‌ترین علائم عبارتند از:

• درد مداوم و شدید در ناحیه گردن، پشت یا کمر که به دست ‌ها، پاها یا سایر قسمت ‌های بدن منتشر می‎شود.
• کاهش قدرت عضلانی، به ویژه در دست‌ ها یا پاها که  باعث مشکلات حرکتی و هماهنگی می‎شود.
• احساس بی ‌حسی، سوزش یا گزگز در اندام‌ ها، به ویژه در پاها و دست‌ ها.
• کاهش یا از دست دادن حس در برخی قسمت ‌های بدن، به ویژه در نواحی پایین ‌تر از محل تومور.
• دشواری در راه رفتن، عدم تعادل و ناهماهنگی در حرکات.
• در موارد شدید، فلج جزئی یا کامل در نواحی پایین‌ تر از محل تومور رخ می دهد.

بیشتر بخوانید: شیمی درمانی سرطان رحم

علل تومور نخاعی

علل دقیق تومور نخاعی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند. برخی از علل و عوامل مرتبط عبارتند از:

• نقایص ژنتیکی: برخی جهش‌ های ژنتیکی خطر ابتلا به تومورهای نخاعی را افزایش می‎دهند. این تغییرات به صورت ارثی یا به دلیل عوامل محیطی ایجاد می‎شوند.
• سابقه خانوادگی:  در برخی موارد، افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به تومورهای نخاعی یا مغزی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
• اختلالات ارثی: برخی بیماری ‌ها و سندرم‌ های ارثی مانند نوروفیبروماتوز یا بیماری فون هیپل لیندو در برخی موارد باعث ایجاد تومورهای نخاعی می‌شوند.
• عوامل محیطی و شغلی: تماس با مواد شیمیایی خاص یا سموم به رشد تومورهای نخاعی کمک می‎کند، اگرچه این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر علائمی مانند درد مداوم و شدید در ناحیه کمر یا گردن، ضعف عضلانی، بی‌حسی یا گزگز در دست ‌ها و پاها، مشکلات حرکتی و عدم تعادل، یا اختلال در کنترل مثانه و روده را تجربه می‌کنید که به مرور زمان بدتر می‌شوند، باید هرچه سریع ‌تر به پزشک مراجعه کنید. این علائم نشانه‌ های تومور نخاعی یا مشکلات جدی دیگری می‎باشند و نیاز به بررسی دقیق و تشخیص تخصصی دارند. تشخیص زودهنگام تأثیر زیادی در موفقیت درمان خواهد داشت.

تشخیص تومور نخاعی

تشخیص تومور نخاعی توسط پزشک معمولاً با بررسی علائم بالینی بیمار آغاز می‌شود. پزشک معاینات را انجام می‎دهد تا قدرت عضلانی، حواس و واکنش ‌های عصبی بیمار را ارزیابی کند. برای تشخیص دقیق ‌تر، از روش‌ های تصویربرداری مانند MRI  یا  CT  اسکن استفاده می‌شود تا تومور و موقعیت آن در ستون فقرات مشاهده شود. در برخی موارد، پزشک نمونه ‌برداری از تومور را برای تعیین نوع و ماهیت سلول ‌های تومور درخواست می‌کند.

روش های درمان تومور نخاعی

روش ‌های درمان تومور نخاعی بسته به نوع، اندازه، محل تومور و وضعیت کلی بیمار متفاوت است. برخی از اصلی ‌ترین روش ‌های درمان شامل موارد زیر است:

• جراحی: در صورتی که تومور قابل جراحی باشد، هدف اصلی برداشتن کامل یا قسمتی از تومور است. این روش معمولاً برای کاهش فشار روی نخاع و بهبود علائم استفاده می‌شود.
• پرتودرمانی: اگر جراحی ممکن یا کامل نباشد، پرتودرمانی برای کوچک کردن تومور یا از بین بردن سلول ‌های سرطانی باقی ‌مانده پس از جراحی استفاده می‎شود. این روش از اشعه‌ های پرقدرت برای تخریب سلول ‌های توموری استفاده می‌کند.
• شیمی‌ درمانی: در برخی موارد، به ویژه برای تومورهای بدخیم، شیمی‌ درمانی برای از بین بردن یا کوچک کردن تومور استفاده می‌شود. این روش اغلب همراه با پرتودرمانی یا پس از جراحی تجویز می‌شود.
• درمان دارویی هدفمند: داروهای هدفمند به طور خاص سلول‌ های سرطانی را مورد هدف قرار دهند و به کاهش رشد تومور کمک می‎کنند. این روش معمولاً برای انواع خاصی از تومورها استفاده می‌شود.
• درمان ‌های تسکینی: برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی بیمار، از داروهای ضد درد و ضد التهاب استفاده می‌شود. این درمان‌ها برای بیمارانی که نمی‌توانند تحت جراحی یا درمان‌ های دیگر قرار بگیرند، مناسب است.
  

سوالات متداول تومور نخاعی

نتیجه گیری 

تومورهای نخاعی از جمله مشکلات جدی سلامتی هستند که  تأثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد خواهند داشت. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، کلید موفقیت در مدیریت این بیماری است. آگاهی از علائم و مراجعه به موقع به پزشک از عوارض شدید تر جلوگیری می‎کند و به بهبود سریع ‌تر بیمار کمک می‎کند. همچنین، همکاری با تیم درمانی و پیگیری مراحل درمان از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت بروز هرگونه علائم مشکوک، به تأخیر انداختن مراجعه به پزشک  خطرات جدی به همراه دارد.